Sytuacja polskiego sektora bankowego

(Na podstawie ostatnich dostępnych danych KNF, obliczenia PKO Banku Polskiego S.A.) 

W 2022 roku sektor bankowy odnotował zysk netto w wysokości 12,5 mld PLN wobec zysku 6,0 mld PLN w 2021 roku. Wskaźnik kroczącej rentowności kapitału własnego (ROE za 12 miesięcy) wyniósł 6,4%.

Pozycja „rezerwy” zawiera m.in. część rezerw związanych z ryzykiem prawnym walutowych kredytów hipotecznych.

Poprawa zysku netto wynikała przede wszystkim ze wzrostu wyniku odsetkowego, co było związane ze wzrostem stóp procentowych.  Blisko  dwucyfrową  dynamikę  r/r  odnotował  również  wynik  prowizyjny,  co  było  związane z dynamicznym wzrostem obrotów nominalnych w gospodarce (wywołanym głównie rosnącymi cenami), w tym większą transakcyjnością i strukturą popytu. Nie bez znaczenia była także baza odniesienia, do której wliczała się zaburzona przez ograniczenia przeciwpandemiczne I połowa 2021 roku.

W odwrotnym kierunku oddziaływały obciążenia regulacyjne oraz koszty administracyjne, których dwucyfrowa dynamika r/r związana była zarówno z rosnącymi kosztami wynagrodzeń, jak i prowadzenia bieżącej działalności (m.in. ceny energii, czy usług). Na obciążenia regulacyjne w 2022 roku złożyły się w szczególności jednorazowe koszty związane z ustawowymi wakacjami kredytowymi, utworzeniem Systemu Ochrony Banków Komercyjnych, a także wpłatami na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców.

Sytuacja kapitałowa banków była dobra, chociaż nastąpiło jej pogorszenie. Łączny współczynnik kapitałowy na koniec września 2022 roku wyniósł 18,2% (ostatnie dostępne dane). Negatywnie na adekwatność kapitałową sektora wpływały spadki wycen papierów wartościowych oraz straty poniesione w III kwartale związane z ujęciem ustawowych wakacji kredytowych w rachunku zysków i strat.

(Na podstawie danych NBP oraz serwisu Analizy Online)

Na koniec grudnia 2022 roku tempo wzrostu r/r wolumenu kredytów ogółem (bez zmian kursu) było dodatnie, wynosiło 1,7% (wobec 4,7% na koniec 2021 roku).

W przypadku depozytów, roczne tempo wzrostu wyhamowało do 5,6%, wobec 11,1% na koniec 2021 roku, pozostając m.in. pod wpływem wyhamowania tempa wzrostu depozytów osób prywatnych i spadku depozytów przedsiębiorców indywidualnych (zatrudniających do 9 osób) i instytucji rządowych szczebla centralnego.

Kredyty mieszkaniowe w PLN spadły o 1,6% r/r w grudniu (wobec wzrostu o 12,5% r/r na koniec 2021 roku). Załamanie na tym rynku oddaje 70% spadek miesięcznego wolumenu udzielanych kredytów hipotecznych w PLN. Tempo wzrostu kredytów konsumpcyjnych (bez zmian kursu) było ujemne (-4,0% r/r w grudniu wobec 1,6% r/r na koniec 2021 roku). Kredyty dla przedsiębiorstw (bez zmian kursu) rosły dynamicznie: 9,0% r/r w grudniu (wobec 4,6% r/r na koniec 2021 roku).

Tempo wzrostu depozytów osób prywatnych wyhamowało do 4,8% r/r w grudniu (wobec 6,3% na koniec 2021 roku), przy wyraźnej zmianie w ich strukturze (depozyty bieżące spadały w grudniu o 14,1 % r/r, a terminowe rosły o 92,2% r/r). Na koniec grudnia 2022 roku aktywa funduszy inwestycyjnych (FI) osób fizycznych były o 20,7% r/r niższe, na co wpływały m.in. słaba koniunktura na GPW oraz duże spadki wycen papierów wartościowych związane ze wzrostem stóp procentowych. Tempo wzrostu stanu gotówki w obiegu wyhamowało w grudniu do 3,9% r/r (10,9% r/r na koniec 2021 roku). Na koniec grudnia 2022 roku tempo wzrostu depozytów przedsiębiorstw wzrosło do 11,6% r/r (wobec 10,7% r/r na koniec 2021 roku), na co wpływała m.in. ograniczona działalność inwestycyjna, wzrost przychodów związanych z wysoką nominalną konsumpcją oraz kumulacja płynności.

Sytuacja płynnościowa sektora bankowego pozostała bardzo dobra – relacja kredyty/depozyty zmniejszyła się do 76,2% na koniec grudnia vs 78,8% na koniec 2021 roku.